122) 整字下截接saka，助语神情重字多
iletusaka holtoho kai
明明的是撒谎
hojokosaka ere absi
好好的是怎说

123) ki字本作吧请讲，bai与dere也托得
si juleri yarhvdaki
你在前导引吧
bi taka teyeki
我暂且歇歇吧
wesifi teki
请升上去坐
juleri yoki
请在头里走
amasi bedereki bai
请回去吧
akv obuki bai
请免了吧
erdeken i belheki dere
早些预备吧
doigomxome jebkeleki dere
预先提防吧

124) 欲要将是ki sembi。
niyalmai mujilen be tuwancihiyaki sembi
欲正人心
geren i tacin be jiramilaki sembi
欲厚风俗
ambasa saisa oki sembi
要做君子
buya niyalma oki sembi
要做小人

125) rao, reo恳求祈福说
kesi isibume xolo xangnarao
恳恩赏假
yooni obume giljarao
求赐矜全
kvbulime hafumbureo
祈为变通
da dube be fisembureo
请述原委
saixame huwekiyebureo
恳请奖励
baktambume gamarao
求为包涵

126) 归于属于de ombi。
ere gese yabun dubentele dursuki akv de ombi.
似此为人，终久归于不肖
bithei tacin i amba xanggan, fudzi de ohobi.
儒者之大成，属于夫子

127) de obu作为列为说
tesu idui oron be, neneme baitalara de obu.
本班之缺，作为尽先
gemun i hafasai simnen simnere de uju jergi de obuha.
京察列为一等

128) 庶乎几乎haminambi, 上破接me整用de。
calabun akv ome haminambi
庶乎不差
umesi taifin de haminambi
几乎至治

129) 将及、将近hamime, 字上非me必有re。
inenggi dulin ome hamime, ser seme edun daha.
将近晌午，微风飒飒
gerhen mukiyeme hamime, feser seme agame turibuhe.
将近黄昏，细雨纷纷
gurun boo yendeme hamime, urunakv sain sabi bi.
国家将兴，必有贞祥
gungge faxxan mutebure hamime, ainaha seme ja abufi tuwaci ojorakv.
功业及成，慎勿轻视

130) hamika与sisika，用法如同hamime。
inenggishvn ome hamika
将近傍午
yamjishvn ome hamika
将近日暮
amba arbun xanggara hamika
大局垂成
weilen i hvsun wajira isika
工作迨竣

131) amuran与guwelke，二字之上紧连de。
faksi be baire de amuran
好取巧
cisu be yabure de amuran
好营私了
ufarara de guwelke
小心失了
efujere de guwelke
仔细坏了

132) sarkv, baiburakv, joo三字上面得接be。
inu waka be sarkv
不知是否
ojoro ojorakv be sarkv
不知可否
faihacara be baiburakv
不必着急
manggaxara be baiburakv
不用为难
gemun de jidere be joo
毋庸来京
jase de tebunere be joo
不须驻口

133) 勉励使令是kini，重字上ci宁可说。就便如何遇整字，uthai下okini托
bithe hvlara niyalma gvnin werixekini
读书之人留心
amban kara niyalma wesihun ibenekini
当差之人向上
butui erdemu be ambula iktambukini
阴骘多多的积
mujilen i gaman be saikan ilibukini
心术好好的培
beyebe muribuci muribukini, niyalma be kokiraci ojorakv.
宁可屈己，不可损人
aniya hvsime bithe hvlarakv oci okini
宁可终岁不读书
uthai mujin acabukini, inu beyebe elehe araci ojorakv.
即便得志，也不可自足
uthai mentuhun albatu okini, inu bithe hvlabuci acambi.
就便愚陋，亦当使令读书

134) ai hacin与eitereme，总然任凭语句说。句下应用kini字，或用seme亦使得
ai hacin i bengsen bikini, inu dabure akv.
总然有本事，也算不了什么
ai hacin i sure genggiyen seme, inu banitai same muterakv.
任凭怎样聪明，也不能生而知之
eitereme yangselame miyamikini, inu ini ehe be daldame muterakv.
总然修饰，亦莫掩其恶
eitereme xorgime boxoho seme, an i ler seme elehun i bimbi.
任其催促，仍就逍遥自在

135) cina, kini讲是呢, 口气软硬要明白。cina本是自然句, kini使令口气多。ocina与okini, 亦同此意一样说
sula xolo de beri tatacina
闲空儿拉拉弓是呢
gabtame wajifi niyamniyara be urebukini
射了步箭练练马箭是呢
ume dabali mamgiyame fayara, majige hibcan ocina
不要过于耗费了，稍省俭罢
bayaka seme ai baita, ainame yadahvn okini
富了怎样，宁可穷罢

136) 听见闻得是donji ci, 下用seme, sembi, sehe。
donjici, ai te ubaliyambure be tacimbi seme.
听见你如今学翻译呢
donjici, boode banjire doro, sain be yaburengge umesi sebjen sembi.
闻得居家之道，为善最乐
donjici, gocishvn oci nonggibumbi, jalu oci ekiyembi sehe.
盖闻谦受益，满招损