历史研究吧 关注:67,769贴子:678,864
  • 5回复贴,共1

【满文名篇】《辉番卡伦来信》

只看楼主收藏回复

辉番卡伦来信》,系书信体散文,用满文创作,译成汉文2500字。作者沃克津,又作倭克津,锡伯营镶白旗(五牛录人)。1824年(18岁)入伍任披甲。1849年补放骁骑校拟陪一次,此前,曾巡查边界等出差八次。1851年升任镶白旗骁骑校。1859年任白旗防御,此前巡查边界等又出差两次。1862年补放佐领拟陪一次。《来信》约在19世纪三四十年代所写。从信的历史背景分析,反映了锡伯族官兵戍边卫疆的历史活动,其历史价值高于文学价值。众所周知,清政府调遣锡伯军民移驻伊犁,主要是从戍边的目的考虑的。锡伯军民立足伊犁伊始,就投入驻守固尔班托海等18处卡伦。此处,由于索伦营官兵不敷调遣,伊犁将军又决定定期自锡伯营调遣官兵,协助索伦营防守辉番卡伦和崆郭罗鄂伦卡伦,沃克津就是被调防辉番卡伦一任时写这封信的。《来信》用优美顺畅的文学语言,细致描写了自锡伯营至辉番卡伦沿途自然景致、地理风貌、村落人情、每到一处,对所见所闻又发表议论,畅抒自己的见解;他面对卡伦官兵的恋乡心态和日益松弛的卡伦现状,出于保家卫国的高度责任心,郑重阐述了面对虎视眈眈的外夷加强防守卡伦的重要性,并记述了他以身作则整顿辉番卡伦秩序的情况。《来信》是历史的见证。在信中记述的辉番卡伦、齐齐罕、策济等地,在1864年以前均为中国领土,1864年沙俄通过逼签《中俄勘分西北界约记》。完全割占了包括辉番卡伦在内的我国西北领土4万多平方公里,这是中国近代史上的一个耻辱。《来信》不仅具有重要的史料价值,而且艺术上也很成功,在锡伯族文学史上占有重要的位置。(摘自《锡伯文化》)下面请欣赏锡伯族倭克津的满文名作《辉番卡伦的信》。 

Huuifan karun i jasigan

 

Geren gosingga ahuun, mergen deo sai elhe be baime alibuha,wesihun sai boode yooni saiyuun,eiten hacin yooni fitheme acabungga dere. gosime buhe jasigan be gemu ilhi aname bargiyame bahafi,ulhibuhe ele muru be gemu akuuname safi,alimbaharakuu urgunjeme,gucu sai jurgan den jiramin be elei kidubumbi. fakcahaci morin i uju wargi baru forofi yabume,amargi guwali be tucifi,amba doogan be dooha,da ioi xu be dulefi talki de isitala,morin fatha ilinjarakuu,niyalma buraki be futume yabume,okson tome goro ofi,merkime guunirengge elei hing sembi, isinahala bade babe takarakuu bime,bade es’hun ofi,facihiyaxarangge elemangga nemebumbi,xuntuhuni gulhun inenggi yabume,emu takara niyalma be saburakuu,angga olhotolo emu gisun hese be takara niyalma be ucararakuu,ede teni jalani kebu aisi juguun encu,yaya niyalma de gemu meimeni mujilen bisirebe saha.nekeliyen duyen,suburi anduhuuri yabume,cahan usu,i jiyan fang,dzi ni he,guwang de ciyoo be dulefi teni,ten be wesihulere hoton de isinaha,hoxo mudan i ajige ba ofi,indere baitara boo be baire de mangga,heni tanai ajige huudai ba ofi,buda uncara babe baharkuu,taka katunjame emu dobori indefi,aciha fulmiyen be dastafi,morin be bordome bifi,jai erde morilafi hadala tatame duin ici tuwame,dergi baru ili bira be hargaxaci,boo gaxan be saburakuu,wargi baru karaci amba yunggan mangkan hetu dalihabi,hoton i dergi amargi de,alimtu ke sere juwe niru bi,wargi julergide fungge horgos sere juwe guusa bi,gaxan tokso suwaliyagajame tefi,genere ici be sarkuu,juguun junta hiyahajame bifi,ya emken be yabure be sarkuu,mangdame ekxere mujilen tuwai adali,bai arbun be tuwara xolo akuu,albani bilgan jijuhan i gese de ai gelhun akuu majige heoledembi. Morin be dabkiyame neneme solon i to uheri da i boo be baime genehe,fonjici to uheri da boode akuu,siden baitai jalin yabuha ofi,bahame acahakuu. Xu Ri,udu werifi cai omibucibe,gisun hese de ures’huun akuu ofi,booi baita be leolecere de mangga,aimaka hele hempe i adali,tereci juwari muke be olome mangkan be dabame yaburede,juguun goro elei serebumbi,yunggan mangkan i dolo jing hacihiyame yabure de,morin inu terembi. Aciga inu waikurambi,baibi niyalma be faihacabumbi.morin yunggan dolo yaburede fatha i oron ujen,buraki juguun de faihacara mujilen ilhangga enggemu be dalihabi,holo i dorgibe yabuci,hocin dolo tefi abka be tuwara adali,den golo de tafaci,niyalma nirugan dolo bisire adali,uttu goidame yabuhai,gaitai genggiyen abka be iletu sabuhangge,aimaka encu abka bisire adali,alin bira buru bara,saikan sukdun be tucibuhebi,bujan moo niohon lukungge,niyengniyeri fiyan be giyamnahabi,guulmahuun bigan de feksime,olhuuma bujan dolo guwendembi,huuwaliyasun edun de facihiyaxara guunin heni nitaraha,gas’ha i mudan de gusucere mujilen subuhe. Bujan be duleme,moo be xorgime yabure de udu han gurun i meren mangga hafan seme uju be gidambi,hailan moo be jailabume juguun baime yabure de ,jeo gurun i meng xi xi baturu seme huulacame tuwambi.uttu yabume emu erin buda i kemun ome,xeri bujan dorgici ududu giyalan elbeni boo sabumbi.udu lung xang ni somiha sain boo waka ocibe,yargiyan i ceji gaxan i hafan coohai sain ba , usin huweki,mutun labdu,ba onco damu muke hafirhuun,aika yohoron feteme muke yaruci,ai tarici sain akuuni,juguun de darime niyamangga 


IP属地:内蒙古1楼2008-03-17 15:53回复
    niyalma be tuwaci alban de genehekuu oci,uthai usin de bi,udu musei niyalmai gaxan secibe gurime jifi,aniya goidara jakade takara niyalma komso,narxame bici ojorkuu ofi,morin i olon be ciralafi,geli juraka,cicigan inu ceji i adali,samal inu tuttu,ubade mukuun i niyalma bifi,aciga be ebubufi morin be ergembuhe,tese cai buda tukiyefi ulebuhe, be inu majige oyomburakuu jaka be tukiyefi alibuha,sabuha donjiha niyalma gemu jifi niyamangga be fonjime,gucu be fujurulambi. Goro ba de niyamangga niyalma be acahade,encu hacin buyenin bi,be inu niyaman be tuwaname gucu de acame herecun akuu de ,xun wargi baru tuheme,genggiyen biya dergide muktele bihe,uttu ofi,ekxeme saksime,hontoho inenggi yabufi teni beye ergehe,jai inenggi morilafi huufan i baru yabume,turgen i babe dulere de tuwaci,ba onco muke elgiyen,orho moo fosin luku,wargi duin guusa i ujui jergi sain ba,karun halara erin bilgan bifi gucu be fujurulara xolo akuu,inenggi dulin de teni harangga karun de isinaha. Uju be tukiyefi tuwaci,obo i dele den kararangge bi,dukai julergi enggeleme tuwarangge bi,ede teni marire niyalmai mujilen sirden  i gese,karara yasa oliha i gese be saha,guunin werixeme tuwaci,karun i boo huuwa be deken ba de weilehebi,dergi julergide mukdehen emu giyalan bi,tob amargi de amba hailan emu da banjihabi,mukdehen xurdeme fodoho moo be guribuhebi,gemu is’hun sefere ohobi,miyoo julergide encu yohoron fetefi,fik seme moo guribufi gemu boktang arahabi,inu gemu weihun saikan,duka i juleri morin ci ebume,karun i cooha faidame okdohobi. Emu giyalan hiyatari,juwe gargan i undehen duka be dosime,huuwa i dulimbade fe hafan doro i etuku mahala etufi,ice hafan be okdome aliyahabi. Cira acame neneme halhuun xahuurun be fonjifi,sirame siden cisu be fonjiha,xurdeme tuwaci tob dulimbade , necingge boo ilan giyalan bi,galai da i tere boo sembi,fangkala ajige bicibe akdun beki,wargi ergide solon i hafan coohai tatan juwe giyalan, dergide morin lempen udu son i ufuhi bi,duka i juwe ergide emte giyalan boo bi,ere monggo coohai tatan inu. Huuwa hecen amba akuu bicibe gulhun beki,tob wargi ergide karan i gebu be obo sembi.den sehuheri emhun tucikebi,fe hafan aliyame ilire jakade ,narhuuxame tuwame jabdurakuu,gala tukiyeceme nahuunjame dosifi tuwaci,boo be ilan giyalan obume giyalafi,amargide nahan weilere jakade,elei hafirhuun ajige be tuyembume aimaka saksaha dudu i feye i adali,dorgi uce i dalba i fajiran de ,tonggo de ududu jowen mooi xusihe be ulime lakiyafi,gemu inenggi ton be arahabi.dobori inenggi be ejere de baitalara be saha. Fajiran de undehen be hadafi,bithe dangse sindara giyalakuu obuhabi,na de lifahan be sahame fiyeleku i tehen arahabi.xanggiyan de fengxabufi boo xugin nilhohe gese ofi,sukdun wa niyalma de bahabumbi. Is’hunde anahuunjame tefi cai tukiyeme buda dagilaha manggi,siden baita be joolame afabuha amala,fe hafan cooha aciha be acifi,jurara de hafan cooha yooni dukai tule fudefi,udu gisun kicere faxxara be ginggurefi,yasa tuwame morin yalubufi jurambuha amala,boode marime dosifi,etuku umiyesun be sufi,geren urse be gaifi,boo huuwa be fusume erime,buraki be geterembume,dere be feme hontoho inenggide teni wajiha,neneme karun duka be tucifi xurdeme tuwaha,sirame mukdehen de dosifi enduri oron de hargaxaci,ilan jalan i ibgan be dahabure amba han.horon ferguwecuke goro karmatara abkai enduri be juktehebi,juwe dalbade,alin,ba,juguun,muduri,tuwa,edun,morin,badi mafa jergi enduri be juktehebi,uce de nenehe hafasai alibuha iletulehen juru hergen bi, amala obo de tafafi tuwaci,cibsengge dalire karan seme arahabi,dolo latubuha hergen be kimcici,karun be araha aniya biya,turgun be ejehebi,juwe dalbade
    


    IP属地:内蒙古2楼2008-03-17 15:53
    回复

      Emu mujilen i sain bodogon be mutebumbi,

      Minggan bade ferguwecuke gungge be ilibumbi,seme arahabi. Amargi fajiran ningge gemu efujefi kimcici ojorakuu ohobi,julergi fajilan de emu ba na i nirugan bi,narhuuxame kimcici,birai julergi amargi geren karun i nirugan be saha,ai niyalma arahangge seme fonjici,sara niyalma alame gemu birai julergi mo jergi janggin beyei gala i arahangge seme alambi,ede teni julgei gisun,araha niyalma terakuu,tere niyalma ararakuu sere gisun be akdaha.tuktan de karan de tafafi xurdeme tuwaha,julergide ili bira,amargide alin bujan be sabumbi,ba onco orho moo luku, tuwakiyaci ojoro oyonggo ba waka, tulergi aiman suwaliyagajame tefi,furdan kamani akuu,gurun boo karun tebuhengge tuwakiyara seremxere jalin,uttu de adarame huulha holo be jebkelembi,holbobuhangge weihuken waka be dahame yargiyan i kiceci acambi,afaha alban yargiyan i ujen de absi oci sain ombini seme bodome tereci obo ci ebufi,geren cooha sebe isabufi,karun de tere doro be ulhibume xan de ulime emu jergi alafi,eiten baita be oihorilame heolederakuu fe kooli be dahame yabumbi,udu baitakuu ocibe gelhun akuu beyebe ergemburakuu,erde, erde ilime,goidame amgame, beyebe tuwancihiyafi,niyalma be dasara be kicembi,beyei saha be teile memererakuu bime,inu niyalmai gisun be balai donjirakuu,urunakuu giyan de acanara be baimbi,uttu dulembume udu inenggi ome,alban toktofi hafan cooha gemu ilimbahan,baisin ucuri coohai urse asigan ningge moo be mudame tanggilakuu arambi. Se ambakan ningge hooxan be bukdame tonikuu arambi. Erebe ceni inenggibe dulembure baita obuhabi.bi oci ese ci encu xolo de ice gergen tacimbi,faihacame gusuceci fe bithe be niyelembi,erde yamji siden baita icihiyaha xolo de duka i tule tunggen gabtame urebumbi,juwari xun mujakuu golmin bicibe,erin be hairame kicen huusun baitalambi,galman ijin jiduji labdu ,banin be toktobuha de jobocun sereburakuu ombi,niyengniyeri ujude karun de tebuhe,bolori ujude teni halara inenggi ombi,huudun bedereki seme guunirakuungge dergi toktobuha fafun be jurcere de olhombi,guuwa urse mimbe buyenin beliyen seme basumbi,bi hendume tuttu waka,abkai cikten i sebjen be waliyafi,ainu boo boigon akuu be alhuudambi, ere gemu yargiyan gisun ,umai sudeme gamaha ba akuu,gisun golmin hooxan foholon be dahame,guuwa hacin be dere acaha manggi leoleceki,emu galai duin idu i gucusa de yongkiyan i arame muterakuu be dahame, giljame uhei bulekuxefi,miosirilame guunin sidarao,erei jalin.

      Elhe be baiha.

      愚某谨禀者:诸仁兄贤弟安否?贵府老少悉康健?相继恩赐之华札,迭次奉接;所教诸事,一一 铭刻在心。在此,愚某不胜欢忭!切感诸友深厚之情谊。使吾倍加惦念不已!话别之后,马首朝西,步出北郊,过大桥,经榆树,直至塔尔奇。马不停蹄;人冒风尘躜行,实感步步为远,因此,怀友之情,愈加孜孜然!所过之处,人生地疏,忧愁之心,乃与时俱增。终日赶程,不见一相识之人,竟至口乾舌燥,更不遇一知音者。于此,始知名利异途,人各其心矣。躜行不止,经过察罕乌苏、一间房、紫泥河、广德桥,始抵拱宸城。因是偏僻屯镇,投宿无所;区区郊市,饭馆亦难相寻。故暂息一夜,饱喂马匹,整理行装,翌晨乘骑登程,缓辔四顾。向东眺望,伊犁大河历历在目,惟不见家乡何处!转眸西睹暑,大漠横阻去路。在城垣东北角,有阿里木图、柯两个牛录;西南方向,又有富色克、霍尔果斯等旗在焉。村庄相杂,去向难辨;途径交错。不知何者是去路,因心急如焚无暇观赏风土人情,且换防有限,又何敢稍怠!故复策马前行.先去托总管(即索伦营总管——译者)府第  拜访,正值公出,未得会晤。虽有淑人(三品夫人,托总管内人——译者)相留款待,只因言语不谙,难叙家常。于是,又认镫乘骑,跋山涉水,倍觉路途之遥远。在沙冈中躜行,马甚吃力,驮又歪斜,令人烦躁不堪。马履沙地,其蹄亦沉,诚有“慢马春愁压绣鞍”之感。人行谷底,宛如坐井观天;或登高冈,犹如人在画中.如此躜行良久,碧空赫然展现,发似别有一番天地。此处,山川秀丽,漫吐芳艳,林木青青,点缀着色,兔玩于野,雉鸣林间,和风拂面,舒展愁肠,莺声悦耳,俾解离骚。从林木丛中穿过,虽汉之强项令(汉董宪勇男士也——译者)亦要低首,拨开树木寻道而行;既周之孟贲(战国勇士——译者)亦得左顾右盼也。人马皆淋汗水,约行顿饭时刻,从疏落林木之间,窥见几间茅屋,此处虽非隆尚居士之隐居,确系策济乡官兵之佳寓也。此地方,土地广阔,田亩肥沃,物产丰饶,惟奈水源不足也!倘若兴修水利,凿渠引水,种何不宜哉。
      


      IP属地:内蒙古3楼2008-03-17 15:53
      回复
        克格勃你小子杀了我吧!!!


        5楼2008-03-17 22:04
        回复
          • 222.26.71.*
          何出此言


          6楼2008-03-17 22:05
          回复
            因为我文言文不


            7楼2008-03-17 22:06
            回复